Küresel Piyasalar ve Endeksler

Asya, Avrupa ve Amerika piyasaları birbirini etkileyerek küresel risk iştahını belirler. MSCI Dünya Endeksi gibi göstergeler global performansı takip etmeye yarar. Küresel endeksler, dünya ekonomisinin nabzını tutan, yatırımcıların uluslararası çeşitlendirme ve karşılaştırmalı analiz yapmalarını sağlayan kritik araçlardır.

Küresel Endekslerin Önemi ve İşlevleri

Neden Küresel Endeksler?

Küresel endeksler şu amaçlara hizmet eder:

  1. Performans Karşılaştırması: Farklı ülke ve bölgelerin göreceli performansı
  2. Risk Dağıtımı: Coğrafi çeşitlendirme imkanı
  3. Ekonomik Gösterge: Global ekonomik sağlığın barometresi
  4. Yatırım Fırsatları: Uluslararası fırsatların tespiti
  5. Para Politikası Etkisi: Merkez bankası kararlarının global yansıması

Trading Seansları ve Zaman Dilimleri

24 Saat Küresel Piyasa Döngüsü (TSİ):

  • 02:00-11:00: Asya Seansı (Tokyo, Hong Kong, Şangay)
  • 10:00-19:30: Avrupa Seansı (Londra, Frankfurt, Paris)
  • 16:30-23:00: Amerika Seansı (New York)
  • 23:00-02:00: Pasifik/Okyanusya (Sydney)

Başlıca Küresel Endeksler

MSCI World Index

Temel Özellikler:

  • 23 gelişmiş ülkeden ~1,500 şirket
  • Küresel piyasa değerinin %85'ini temsil
  • ABD ağırlığı: %70+
  • Sektörel çeşitlendirme
  • Quarterly rebalancing

2025 Performans Hedefleri:

  • Beklenen getiri: %8-12
  • Risk faktörleri: Enflasyon, faiz politikaları
  • Büyüme motorları: Teknoloji, sağlık sektörleri

MSCI Emerging Markets Index

Kapsam ve Özellikler:

  • 24 gelişmekte olan ülke
  • ~1,400 şirket
  • Çin ağırlığı: %30+
  • Yüksek volatilite
  • Büyüme potansiyeli

2025 EM Görünümü:

  • Fiyat hedefi: 1,150 puan
  • Çin yeniden açılma etkisi
  • Hindistan'ın artan ağırlığı
  • Latin Amerika emtia döngüsü

FTSE All-World Index

Yapı ve Kapsam:

  • 49 ülke (gelişmiş + gelişmekte olan)
  • ~4,000 şirket
  • Piyasa değeri ağırlıklı
  • Large ve mid-cap odaklı

Bölgesel Endeksler ve Karakteristikleri

Amerika Endeksleri

S&P 500 (ABD)

  • 2025 Hedef: 6,500 puan
  • Ağırlıklar: Teknoloji %28, Sağlık %13, Finans %13
  • Özellikler: Küresel benchmark, USD bazlı

Dow Jones Industrial Average

  • 30 blue-chip şirket
  • Fiyat ağırlıklı (price-weighted)
  • Endüstriyel Amerika'nın göstergesi

Nasdaq Composite

  • Teknoloji ağırlıklı
  • 3,000+ şirket
  • Growth odaklı

Avrupa Endeksleri

Euro Stoxx 50

  • 2025 Hedef: 5,200 puan
  • Euro bölgesi 50 büyük şirket
  • Finansal entegrasyon göstergesi

FTSE 100 (İngiltere)

  • 2025 Hedef: 8,600 puan
  • YTD Performans: +7.45% (Haziran 2025)
  • Brexit sonrası dinamikler
  • Sterling hassasiyeti

DAX 40 (Almanya)

  • YTD Performans: +15.42% (Haziran 2025)
  • Avrupa'nın ekonomik motoru
  • İmalat ve teknoloji ağırlıklı

CAC 40 (Fransa)

  • Lüks tüketim malları ağırlıklı
  • LVMH, L'Oréal gibi devler
  • Euro bölgesi barometresi

Asya-Pasifik Endeksleri

Nikkei 225 (Japonya)

  • YTD Performans: -3.97% (Haziran 2025)
  • Yen dalgalanmaları etkisi
  • Deflasyon/reflasyon dinamikleri
  • BOJ politika değişiklikleri

Hang Seng (Hong Kong)

  • YTD Performans: +22.61% (Haziran 2025)
  • Çin gateway'i
  • Finansal hub statüsü
  • Greater China exposure

Shanghai Composite (Çin)

  • A-shares piyasası
  • Devlet müdahalesi riski
  • Yabancı erişim kısıtları
  • MSCI inclusion süreci

ASX 200 (Avustralya)

  • Emtia ve finans ağırlıklı
  • Çin bağımlılığı
  • Kaynak sektörü döngüsü

Küresel Korelasyon ve Bulaşma Etkileri

Piyasalar Arası Korelasyon

Normal Dönem Korelasyonları:

Endeks ÇiftiKorelasyon
S&P 500 - FTSE 1000.85
S&P 500 - DAX0.88
S&P 500 - Nikkei0.65
DAX - CAC 400.95
Hang Seng - Shanghai0.70

Kriz Dönemlerinde:

  • Korelasyonlar 0.90+ seviyelerine çıkar
  • "Flight to quality" hareketi
  • USD ve JPY güvenli liman
  • Altın ve tahvil talebi

Contagion (Bulaşma) Mekanizması

  1. Finansal Kanallar

    • Bankacılık sistemi bağlantıları
    • Hedge fund pozisyon çözülmeleri
    • Margin call zincirleri

  2. Ticaret Kanalları

    • İhracat/ithalat bağımlılıkları
    • Tedarik zinciri kesintileri
    • Emtia fiyat şokları

  3. Psikolojik Kanallar

    • Risk algısı değişimi
    • Yatırımcı güven kaybı
    • Momentum trading

2025 Küresel Piyasa Dinamikleri

Nisan 2025 Volatilite Dalgası

2 Nisan 2025'te başlayan küresel çöküş:

  • Trump yönetimi tarife politikaları
  • FTSE 100: -%5 (4 Nisan)
  • Nikkei 225: -%7 (trading halt)
  • IBEX 35: -%5.83
  • Mart 2020'den beri en büyük düşüşler

Yapısal Değişimler

1. Çok Kutuplu Dünya Düzeni

  • ABD hegemonyasının zayıflaması
  • Çin'in yükselişi
  • BRICS+ genişlemesi
  • Alternatif ödeme sistemleri

2. Teknoloji ve AI Devrimi

  • AI hisse senetlerinin dominansı
  • Büyük teknoloji regülasyonu
  • Quantum computing yarışı
  • Siber güvenlik önemi

3. İklim Değişikliği ve ESG

  • Green transition yatırımları
  • Carbon pricing mekanizmaları
  • Sürdürülebilir endeksler
  • Fosil yakıt divestment

Küresel Endeks Yatırım Stratejileri

Coğrafi Çeşitlendirme

Optimal Portföy Dağılımı (Kurumsal):

  • ABD: %40-50
  • Avrupa: %20-25
  • Asya Gelişmiş: %10-15
  • Gelişmekte Olan: %10-20
  • Alternatifler: %5-10

Währung (Döviz) Hedging

Hedging Yaklaşımları:

  1. Unhedged: Tam döviz riski
  2. Fully Hedged: %100 korunma
  3. 50% Hedged: Dengeli yaklaşım
  4. Dynamic Hedging: Volatilite bazlı

Factor-Based Global Investing

Küresel Faktör Stratejileri:

  • Value: EM ve Avrupa overweight
  • Growth: ABD ve Asya teknoloji
  • Quality: İsviçre, İskandinav
  • Momentum: Trend following
  • Low Volatility: Defensive tilt

Küresel ETF Ürünleri

Geniş Piyasa ETF'leri

ETFEndeksExpense RatioAUM
VTFTSE Global All Cap0.07%$35B
ACWIMSCI ACWI0.32%$20B
VEUFTSE All-World ex-US0.07%$50B
EFAMSCI EAFE0.32%$60B
VWOFTSE Emerging Markets0.08%$95B

Bölgesel ETF'ler

Avrupa:

  • VGK: Vanguard FTSE Europe
  • EZU: iShares MSCI Eurozone
  • FEZ: SPDR Euro Stoxx 50

Asya:

  • VPL: Vanguard FTSE Pacific
  • EWJ: iShares MSCI Japan
  • MCHI: iShares MSCI China

Risk Yönetimi ve Küresel Portföyler

Sistematik Riskler

  1. Jeopolitik Riskler

    • Ticaret savaşları
    • Yaptırımlar
    • Askeri çatışmalar
    • Politik istikrarsızlık

  2. Makroekonomik Riskler

    • Senkronize resesyon
    • Enflasyon farklılıkları
    • Para politikası ayrışması
    • Borç krizleri

  3. Yapısal Riskler

    • Demografi (yaşlanma)
    • Teknolojik disruption
    • İklim değişikliği
    • Sosyal eşitsizlik

Hedging Stratejileri

Portföy Korunma Araçları:

  • VIX futures/options
  • Currency forwards
  • Gold allocation
  • Government bonds
  • Commodity exposure

Gelecek Görünümü ve Trendler

2025-2030 Projeksiyonları

Büyüme Beklentileri:

  • Gelişmiş Piyasalar: %5-7 yıllık
  • Gelişmekte Olan: %8-12 yıllık
  • Frontier Markets: %10-15 yıllık

Yapısal Değişimler:

  • Hindistan'ın yükselişi
  • Afrika fırsatları
  • Dijital para entegrasyonu
  • Space economy

Yeni Endeks Kategorileri

  1. Tematik Endeksler

    • Clean Energy
    • Robotics & AI
    • Genomics
    • Cybersecurity
    • Metaverse

  2. ESG/Impact Endeksler

    • Paris-aligned benchmarks
    • SDG-focused indices
    • Gender diversity indices
    • Islamic indices

Pratik Trading İpuçları

Global Arbitraj Fırsatları

  1. ADR Arbitrage: Çift listeleme farkları
  2. Time Zone Arbitrage: Seans açılış/kapanış
  3. Index Inclusion: Endeks dahil olma rallisi
  4. Cross-listing Premium: Çoklu borsalar

Timing ve Execution

Optimal Trading Zamanları:

  • Londra-NY overlap: En yüksek likidite
  • Asya açılışı: EM fırsatları
  • ECB/Fed günleri: Volatilite spike
  • Month-end: Rebalancing flows

Veri Takibi

Kritik Göstergeler:

  • DXY (Dollar Index)
  • Global PMI verileri
  • Baltic Dry Index
  • Copper/Gold ratio
  • Credit spreads

📚 İleri Okuma & Kaynaklar